Naturalne mydła i mydełka
Pierwsze w historii mydła wykonywano z tłuszczów zwierzęcych w połączeniu z węglem drzewnym, który charakteryzuje się mocno zasadowym odczynem. Obecnie jednak tłuszcz zwierzęcy zastąpiono roślinnym, a węgiel drzewny – wodorotlenkiem sodu. Przy produkcji mydła metodą „na zimno” wykorzystuje się więc wszelkiego rodzaju oleje roślinne. Najpopularniejsza jest oliwa z oliwek, z którą miesza się pozostałe oleje, np. kokosowy, z orzechów, z migdałów, słonecznikowy, z wiesiołka, z czarnuszki, z pestek dyni i wiele innych. Każdy ma swoje właściwości i w zastosowaniu spożywczym i w kosmetykach.
Pani Marta Łach swoje mydła i mydełka wykonuje samodzielnie z naturalnych składników w gospodarstwie agroturystycznym Sielanka Raciąż. Dzieli je na dwie kategorie:
- Mydła – wykonywane trudniejszą techniką, o wielu właściwościach leczniczych, ściągających, przeciwzmarszczkowych itp.
- Mydełka glicerynowe – wykonywane metodą prostszą, wykorzystywane na zajęciach z dziećmi w ramach panelu edukacyjnego „Aromaty i mydełka”.
Metoda produkcji
- Mydła na bazie olejów roślinnych
Aby oleje z konsystencji ciekłej przeszły w stałą i dały się uformować, a do tego – żeby jeszcze się pieniły i miały właściwości myjące, trzeba je połączyć z wodorotlenkiem sodu. I tutaj zaczyna się cała alchemiczna zabawa. Sam wodorotlenek sodu jest substancją bardzo żrącą. Łączy się go z wodą, aby uzyskać ług – co dodatkowo powoduje powstanie bardzo wysokiej temperatury w naczyniu. Następnie łączy się ług z olejami i pozostałymi składnikami, np. suszem kwiatowym, olejkami eterycznymi, glinkami, mikami itp. Całość miesza się według ściśle ustalonych proporcji. Służą do tego specjalne kalkulatory mydlane, które uzależniają ilość wody oraz wodorotlenku od ilości poszczególnych rodzajów olejów zastosowanych w przepisie. Wszystko to też łączy się ze sobą w odpowiednich temperaturach. Aby mydło nadawało się do użytku, musi leżakować około 4-6 tygodni, dopiero po takim czasie wodorotlenek się utlenia i można powiedzieć, że z formy żrącej przechodzi w łagodną.
Mydła wytwarzane tą metodą są balsamem dla skóry. Już w samych olejach mamy substancje nawilżające, kojące, składniki odżywcze i właściwości lecznicze. Mogą je używać mamy dla niemowląt, ponieważ mydła te są bardzo łagodne dla skóry, nie zawierają sztucznych barwników czy olejków zapachowych. Powinny używać takich mydeł osoby z problemami skórnymi: trądzikiem, łuszczycą, bliznami, oparzeniami i innymi. Są idealne dla cery dojrzałej, gdzie np. przy zastosowaniu oleju z pestek róży jest dodatkowo duża dawka składników działających przeciw starzeniowo.
Pani Marta do swoich mydeł oprócz olejów dokłada różne inne składniki.Część z nich zbiera na łąkach czy w lesie, inne pozyskuje z własnego ogródka ziołowego. Są to np. suszone płatki nagietka, liście czarnej porzeczki, jak również peeling ze zmielonych jej pestek, płatki róży, chaber bławatek, lawenda, młode pędy brzozy, hydrolaty z sosny,z mięty, płatki maków polnych, ziarenka czarnuszki, wywary itp. Dodatkowo zbiera wszelkie łąkowe zioła i robi z nich maceraty, np. z dziewanny, pokrzywy, kwiatów czarnego bzu, płatków dzikiej róży, nagietka, liści lipy i innych.
Mydła pani Marty leżakują zazwyczaj kilka miesięcy – im dłużej tym lepiej. W tym czasie wytrąca się trochę zapachu naturalnych olejków eterycznych, które też do nich dodaje. Mydła, które pachną „mydłem” są najdelikatniejsze i zalecane osobom z różnymi alergiami. Trzeba pamiętać, że olejki eteryczne, pomimo iż są uzyskiwane naturalnymi metodami, mogą mocno uczulać. Jest to 100% rośliny, nigdy więc nie powinno się ich stosować bezpośrednio na skórę, najlepiej kilka kropel rozrobić z oliwą lub innym olejem. Dodaje również np.płatki owsiane, które są naturalnym antyoksydantem, różne glinki, masła, np. kakaowe lub shea, pyłek pszczeli itp.
Mydła te są więc w 100% „naszpikowane naturą”. Muszą być pakowane w papier, żeby „oddychały”.
- Mydełka glicerynowe
Jest to łatwy sposób aby w zaciszu domowym zrobić sobie naturalne mydło, które będzie o wiele bardziej korzystne dla naszej skóry niż te kupione w sklepie.
Glicerynę pozyskuje się w sposób naturalny poprzez zmydlenie tłuszczów najczęściej roślinnych lub syntetycznych. Pani Marta kupuje glicerynę tylko w renomowanych sklepach, oferujących certyfikowany asortyment dla osób wytwarzających naturalne kosmetyki. Jest ona wyprodukowana na bazie roślinnej, z atestem dermatologicznym. Często kupuje ją z olejami, np. z nasion ogórka, z mlekiem kozim czy też oliwą z oliwek.
Kolorowe mydełka glicerynowe powstają przez stopienie bazy glicerynowej i wlanie jej do foremek. Po zastygnięciu jest już gotowa do użycia.Taką bazę surowcową wykorzystuje na warsztatach edukacyjnych, gdzie z dziećmi przygotowuje kolorowe mydełka glicerynoweprzez stopienie bazy glicerynowej i wlanie jej do foremek. Po zastygnięciu jest już gotowa do użycia.
Pani Marta obecnie przygotowuje też naturalne kosmetyki, które stanowią pamiątki z gospodarstwa agroturystycznego Sielanka Raciąż dla jego gości.
Pani Marta nie poprzestaje na wyrobie mydełek i kosmetyków. Stworzyła w gospodarstwie agroturystycznym Sielanka Raciąż panel edukacyjny „Aromaty i mydełka”, na którym – obok wykonywania mydeł glicerynowych – dzieci zdobywają wiedzę o roślinach, ziołach i naturalnych składnikach wykorzystywanych do wyrobu kosmetyków.W czasie zajęć opowiada im o ziołach i roślinach leczniczych, o zapachach, aromatoterapii, właściwościach różnych składników, które dodaje do mydełek. A są to różne susze, płatki, nasiona, sole i inne. Chodzi z dziećmi do lasu i na łąki, gdzie zbierają różne znane im roślinki, odgadują ich właściwości, a później dekorują nimi mydełkowe opakowania.
Dzieci dowiadują się także jak pozyskuje się olejki eteryczne, jak można leczyć się zapachami i jak wpływają one na funkcjonowanie mózgu i ciała. Mają styczność z przygotowanym wcześniej przeze nią suszem roślinnym – mogą go zastosować w swoich wyrobach, powąchać, a nawet spróbować. Poznają otaczający świat przyrody jako źródło naturalnych składników, które można wykorzystać w codziennym życiu.
Pani Marta prezentuje swoje naturalne kosmetykami, w tym mydełka, na corocznym Jarmarku Raciąskim.
Wytwórca: Marta Łach
Miejscowość: Pólka-Raciąż, gm. Raciąż
Kontakt: tel. 601 611 513, sielanka@sielanka.com.pl
Instytucja zarządzająca Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014 - 2020 – Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi Strona internetowa opracowana przez Lokalną Grupę Działania – Przyjazne Mazowsze Projekt pt. „Co wieś to inna pieśń” współfinansowana ze środków Unii Europejskiej w ramach poddziałania 19.3 „Przygotowanie i realizacja działań w zakresie współpracy z lokalną grupą działania ” objętego Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014 - 2020.